این 10 مورد را در انتخاب رشته فراموش نکنید | راهنمای انتخاب رشته داوطلبان

پس از اعلام نتایج کنکور سراسری و انتشار کارنامه داوطلبان، دفترچه های انتخاب رشته بر روی سایت سازمان سنجش قرار گرفت و داوطلبان تا 18 شهریور ماه فرصت دارند تا نسبت به انتخاب رشته مود علاقه خود اقدام کنند. انتخاب رشته یکی از مهم ترین مراحل زندگی هر داوطلبی است و به همین خاطر لازم است تا داوطلبان دراین باره به درستی تحقیق کنند و به موارد مهم برای انتخاب رشته تحصیلی توجه نمایند.

برای انتخاب رشته تحصیلی به این 10  اصل توجه داشته باشید:

شناخت دقیق رشته ها و تحقیق  همه جانبه درباره آنها

حداقل سعی کنید رشته هایی که ممکنه انتخاب کنید رو بشناسید. رشته ها زیادن و کمتر کسی میرسه همه رشته های دفترچه رو خوب خوب بشناسه و البته کسی همه رشته ها رو هم معمولا انتخاب نمیکنه و دوست نداره پس حداقل رشته هایی که پرطرفدارترن یا خود فرد دوست داره رو لازمه حتما بشناسه.

پرطرفدارترین رشته های علوم تجربی صرفا اگه بر اساس رتبه های خوب قبولی بخواهیم بگیم این ها هستن: پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، فیزیوتراپی، علوم آزمایشگاهی، دامپزشکی، علوم تغذیه، پرستاری، رادیولوژی، بینایی سنجی، شنوایی شناس، هوشبری، اتاق عمل، مامایی.

در بین رشته های مهندسی هم برق، مکانیک، عمران، معماری، کامپیوتر، صنابع، نفت و شیمی پرطرفدارتر هستن.

سه رشته پرطرفدار علوم انسانی رو هم میتونیم بگیم حقوق، حسابداری و روانشناسی هستن.

هر رشته ای مزایا و معایب خاص خودشو داره. علاقه شما استعدادهای شما روحیات شما هدف شما خیلی مهمه. نمیشه نسخه کلی داد بگیم این رشته واسه همه بهترینه یا اون رشته به درد هیچکس نمیخوره. اینا برمیگرده به خود شما که با توجه به علاقه و شرایطتون کدوم رشته براتون مناسب تره. برید رشته ها رو بشناسید تو این فرصتی که مونده، وقت بزارید پرس و جو کنید، از کسانی که تو اون رشته مشغول کار هستن یا اگه دسترسی ندارید از مشاورهایی که رشته ها رو خوب خوب میشناسن و میتونن حداقل یه نیم ساعت واسه اون رشته به شما توضیح بدن مشاورهایی که آپدیت هستن اطلاعاتشون به روز هست، من متاسفانه دیدم مشاورهایی که خیلی هم پرمدعا و پرطرفدار ولی در مورد یه رشته اطلاعاتی داره به بچه ها میده که مال قبلا بوده و الان کلا عوض شده از کسی بپرسید که اطلاعاتش به روز باشه تازه باشه. 

احساساتی انتخاب رشته نکنید بدون اینکه رشته ای رو خوب خوب بشناسید بر اساس یه سری شنیده ها و جوی که مردم میدن انتخاب نکنید مگه عامه مردم چقدر اطلاعات دارن درباره رشته ها اونا هم فقط یه چیزایی شنیدن.

پس واقعا دقت کنید در انتخاب رشته و اصول انتخاب رشته رو یاد بگیرد و وقت بزارید.

تست شخصیت شناسی 

حتما یک تست شخصیت شناسی معتبر مثل MBTI بدید ببینید ویژگی های شخصیتی شما با چه رشته هایی سازگارتره؟ واقعیت اینه بعضی تیپ های شخصیتی در بعضی رشته و شغل ها خیلی اذیت میشن و در بعضی دیگه سازگارترن.

 بهترین منبع واسه شناخت رشته ها شاغلین اون رشته ها هستن یعنی کسانی که هم تو دانشگاه این رشته رو خوندن و هم اینکه شغلشون الان در ارتباط با این رشته هست.

در انتخاب رشته تعصب رو بزارید کنار قراره راه زندگی آیندتون رو انتخاب کنید. اگه تا حالافکر میکردید الزما مثلا دندانپزشکی یا پزشکی بهترین شغل هست و وارد بهشت میشید با قبولی این رشته، این چیزها رو فعلا از ذهنتون خارج کنید و بدون تعصب برید رشته ها رو بشناسید. عشق و علاقه ای که بدون شناخت بوجود بیاد ممکنه زیاد دوامی نداشته باشه.

صبا معصوم نیا نفر اول آزمون تجربی | شگفتی کنکور امسال را بیشتر بشناسید

اگه روحیاتتون جوریه که نمیتونید آقابالاسر داشته باشید دوست ندارید برای دیگرا کار کنید و گاهی بهتون امر و نهی کنن، میخواین حتما واسه خودتون شخصی کار کنید باید بدونید رشته های مثل پرستاری و هوشبری با این خواسته شما جور در نمیان چون استخدام شما تو این رشته ها وابسته به بیمارستان هست بیشتر مگر در شرایط خاص که در توضیحات همین رشته ها گفتم خدمتتون اما شرایط خاص همیشه خاصه و مخصوص همه نیست. رشته هایی که نیاز به سرمایه اولیه دارن تا شما بتونید درامد بالا داشته باشید رو بهشون دقت کنید. وضع مالی خودتون رو بسنجید یا قدرت ریسک پذیریتون واسه وام گرفته برا اینجور رشته ها. مثلا فیزیوتراپی اگه شما میخواید درامد بالا داشته باشید باید مطب بزنید و هزینه تاسیس مطب هم متغیره نمیشه عدد قطعی ثابتی واسه همه شهرها گفت، حالا من توو توضیحات رشته فیزیوتراپی اینو کامل توضیح دادم که حدودا چقدر سرمایه میخواد. یا مثلا توو رشته داروسازی اگه دنبال درامد بالا هستید و صرفا نمیخواد واسه داروخانه یکی دیگه کار کنید میخواید خودتون داروخانه تاسیس کنید یا مجوز بخرید نیاز به یه سرمایه دارید. 

اگه از احتمال آلوده شدن به بیماری های واگیر دار خیلی می ترسین یا اصلا نمیتونید با خون و زخم سر و کار داشته باشید خب رشته هایی مثل پزشکی، دندانپزشکی، پرستاری، و اتاق عمل شاید واسه شما خیلی مناسب نباشن. میگم اگه خیلی مشکل دارید وگرنه خیلی ها بعد مدتی کم کم عادت میکنن به این چیزا. یا مثلا گه نمیتونید با خون وترشحات بدن انسان تحت هیچ شرایط حتی نگاهشون کنید رشته علوم آزمایشگاهی خیلی برا شما مناسب نیست. اگه اینجوری هستید فکر رشته هایی باشید که کارشون تمیزتره سالم تره احتمال انتقال بیماری واگیردار کمتره مثل داروسازی، فیزیوتراپی، بینایی سنجی، شنوایی شناسی، علوم تغذیه و خیلی رشته های دیگه که البته هر کدوم مزایا و معایب خودشو رو دارن باید سبک سنگین کنید.

حدود قبولی و آخرین رتبه قبولی رشته ها

باید رشته محل هایی که انتخاب می کنید رو به سه دسته خوش بینانه، واقع بینانه و کف قابل قبول تقسیم بندی کنید. رشته محل های خوش بینانه اون هایی هستن که احتمال قبولی شما صفر یا خیلی کمه اما چه ضرر داره شانس خودتون رو امتحان کنید چون ۱۵۰ تا حق انتخاب دارید. پس باید بدونید رتبه قبولی یک رشته در یک دانشگاه و دوره خاص تا چه حدودی بوده و احتمال قبولی شما امسال در اون رشته حدودا کمه یا زیاد. کارنامه های پارسال رو می تونید ببینید و یا از مشاوران خبره ای که اطلاعات دقیقی از رتبه های قبولی سال های گذشته دارن بپرسید.

بیوگرافی و مصاحبه امیرحسین سلیمانی رتبه اول کنکور ریاضی

آیا می توانید پشت کنکور بمانید؟

جواب این سوال خیلی مهمه. ممکنه شما جزو داوطلب هایی باشید که به هیچ وجه نمی تونید سال اینده کنکور شرکت کنید مثلا توان درس خوندن دوباره رو در خودتون نمی بینید یا به خاطر فشار اطرافیان و مسائل شخصی یا شرایط خانوادگی هر جور شده و هر رشته و هر دانشگاهی که شده میخواید امسال حتما وارد دانشگاه بشید و قصد شرکت در کنکور رو ندارید سال اینده یا مثلا مشکل خدمت سربازی دارید و معافیت تحصیلی شما تموم شده و اگه وارد دانشگاه نشید باید برید خدمت سربازی. اگه شرایطتتون اینجوری هست و نمیخواید یا نمیتونید سال آینده کنکور شرکت کنید و روی تصمیمتون قاطع هستید پس سعی کنید همه انتخاب ها رو پر کنید. بهتره حدود ۲۰ درصد اول انتخاب هاتون خوش بینانه باشه یعنی رشته و دانشگاه هایی که بهشون علاقه دارید ولی احتمال قبولیتون با توجه به رتبتون کمتره، حدود ۶۰ درصد بعدی انتخاب هاتون در حد رتبه ای باشه که آوردید و حدود ۲۰ درصد اخر انتخاب هاتون رشته و دانشگاه هایی باشه که تقریبا مطمئن هستید قبول میشید و علاقه کمتری بهشون دارید. این که چقد احتمال داره اون رشته و دانشگاه ها قبول بشید رو میتونید با توجه به اخرین رتبه های قبولی چند سال اخیر پیدا کنید. دقت کنید که واسه رشته های دوره روزانه، رتبه منطقه و به ویژه رتبه زیرگروه شما در منطقه یا سهمیه، بومی بودن یا نبودن برای رشته هایی که بومی گزینی دارن، و حتی جنسیت شما برا پذیرش رشته های روزانه ای پرطرفداری که به تعداد مساوی زن و مرد پذیرش میکنن تاثیر داره. اما یه حالت استثنا هست: اگه شما میخواید هر جور شده برید یه شهر دیگه یک دو ترم در دانشگاه اون شهر و یا حتی دانشگاه شهر خودتون درس بخونید و باز هم در کنکور سال اینده شرکت کنید باید مراقب انتخاب رشته های دوره روزانه باشید تا از کنکور سال بعد محروم نشین. اما اگه جزو داوطلب هایی هستید که حاضرید یک سال دیگه هم وقت بزارید و سال بعد هم کنکور شرکت کنید و به هر رشته و هر دانشگاهی راضی نمیشید و هدف بالاتری دارید خیلی خیلی مهمه که هر رشته و هر دانشگاه روزانه ای رو انتخاب نکنید و توی چیدمان انتخاب هاتون خیلی دقت کنید چون شما هر انتخالی که قبول بشید دیگه بقیه انتخاب هاتون اصلا بررسی نمیشه.

خطر انتخاب رشته روزانه

اگه قصد دارید سال آینده هم کنکور شرکت کنید باید مراقب انتخاب کدهای روزانه باشید واسه اینکه اگه شما یک رشته در دوره روزانه قبول بشید سال بعد حق انتخاب رشته های روزانه رو ندارید چه برید دانشگاه و چه نرید دانشگاه و پشت کنکور بمونید به هر حال سال بعد از شرکت در کنکور سراسری محروم هستید. این محرومیت واسه دوره های نوبت (شبانه) و پردیس بین الملل و پیام نور و غیرانتفاعی و دانشگاه آزاد وجود نداره. کسی هم که دو بار روزانه قبول بشه برای همیشه دیگه نمیتونه روزانه انتخاب کنه. پس هر کد روزانه ای که در فرم انتخاب رشته اینترنتی سازمان سنجش وارد می کنید باید به خودتون اطمینان داشته باشید که حاضرم این رشته رو توی این دانشگاه بخونم و سال بعد کنکور ندم. بعضی وقت ها پیش اومده شما ممکنه یه رشته روزانه انتخاب صدم شما باشه در دانشگاه دولتی یه شهر دور مثل زابل و به خودتون بگید من که اینجا رو نمیارم یا انتخاب های قبلیم حتما قبول میشم همینجوری اینو انتخاب میکنم. تعداد انتخاب های شما اونقد زیاد هست ک معمولا جای خالی برا انتخاب کم نمیارید البته بهتره ۲۰ درصد انتخاب هاتون خوش بینانه ۶۰ درصد در حد واقع بینانه و ۲۰ درصد هم بدبینانه یعنی رشته های کف قابل قبولی که توضیح دادم اینا رو رعایت کنید و اگه مثلا رتبه شما ۱۰ هزار هست همه انتخاب هاتون رو صرفا پزشکی دانشگاه های دولتی سطح بالا نزنید.

به جز خود رشته، شهری که انتخاب می کنید هم مهمه.

فاصله شهر از محل زندگی شما

اگه شما آدمی هستید که به شدت به خانواده وابسته هستید و قراره برید در یک شهر دیگه زندگی کنید ممکنه مخصوصا ترم های اول نیاز داشته باشید که زیاد بیایید به خونه سر بزنید. خب اگه یه شهری که ۱۰۰۰ کیلومتر از محل زندگیتون دور هست و احیانا حتی پرواز مستقیم به شهر شما نداره ممکنه نتونید زیاد رفت و امد کنید. حتی مواردی داشتیم که به فکر انصراف از دانشگاه یا انتقالی افتادن همون ترم اول و دوم. این متغیر هست و اگه شما زیاد به خانواده وابسته نیستید و خیلی نیازی ندارید که زود زود بیایید سر بزنید خونه از این نظر احتمالا مشکلی با دور بودن از خانوااده ندارید اما در غیر اینصورت سعی کنید شهرهای نزدیکتر رو انتخاب کنید. یک دلیل اینکه بعضی رشته ها بومی گزینی دارن و پذیرششون بیشتر استانی یا ناحیه و قطبی هست همین مساله هست تا بچه ها به شهر محل زندگیشون نزدیک تر باشن و مشکلات فرهنگی و مشکلات احتمالی دوری از خانواده کمتر براشون پیش بیاد.

اگر هم به فکر این هستید فعلا رشته مورد نظرتون رو یه شهر دور که رتبه های بدتر هم قبول میشن بزنید قبول بشید و بعد انتقالی بگیرید برای شهر یا استان خودتون باید مراقب قوانین انتقال دائم و دانشجو مهمان باشید. بعضی رشته محل ها داخل دفترچه انتخاب رشته جلوشون نوشته «ممنوعیت نقل و انتقال»

 آب و هوای شهر و اختلاف آب و هوا با محل زندگی شما

اگه شما سالها در یک شهر خیلی سرد زندگی کردید یهو بخواید برید چن سال در یک شهر خیلی گرم زندگی کنید ممکنه تحملش حداقل اوایل براتون سخت باشه و همین باعث مشکلاتی برا شما بشه. البته همه اینجوری نیستن اما اگه رو این قضیه حساس هستید حتما رو انتخاب شهر آب و هوا و بهتر بگم اختلاف اب و هوای اون شهر با شهر محل زندگی خودتون رو در نظر بگیرید.

شهریه دانشگاه ها و وضعیت مالی شما

اگه رشته ای رو در دانشگاه های پردیس بین الملل یا ظرفیت مازاد یا دوره شبانه (نوبت دوم) یا دانشگاه آزاد و پیام نور غیرانتفاعی رو انتخاب می کنید باید شهریه پرداخت کنید که بسته به رشته و دانشگاه شهریه ها متغیر هست مثلا شهریه رشته دندانپزشکی بیشتر از سایر رشته ها هست. همچنین بیشترین شهریه مربوط به پردیس بین الملل و ظرفیت مازاد هست. شهریه ها هم هر سال چند درصد اضافه میشن.

برای دوره روزانه شما شهریه ای پرداخت نمی کنید و بعضی دانشگاه ها تا سقف مشخصی وام یا کمک هزینه تحصیلی هم بهتون میدن.

نوبت دوم یا همون شبانه مثل روزانه است و کلاسهاشون با هم هست فقط معمولا به شبانه ها خوابگاه دولتی نمیدن و شهریه اش هم بسته به رشته متغییره

دوره های مجازی  هم کلاس نداره و از طریق اینترنت و کلاس مجازی هست شهریه اش در حد همون دوره شبانه هست اما ممکنه وام شهریه دیگه به شما ندن یا بدن بستگی به نظر دانشگاه داره.

دانشگاه های غیرانتفاعی مثل شبانه و روزانه کلاس باید برید شهریه هم تقریبا در حد همون شبانه هست.

 دانشگاه پیام نور: معمولا در هر ترم ۸ تا ۹ جلسه کلاس تشکیل میشه که البته بسته به نظر استاد داره چند جلسه باشه ولی اجباری به حضور شما در کلاس نیست و میتونید واحدها رو خودخوان برداریدو. شهریه پیام نور هم در حدود همون شبانه است.

دانشگاه آزاد هم شهریه اش یه کم از شبانه ها بیشتره نه خیلی زیاد، البته واسه رشته هایی مثل پزشکی و دندانپزشکی بیشتره

پردیس های خودگردان (بین الملل) هم گرونترین شهریه ها رو دارن که البته بستگی داره شما اون ترم چن واحد عملی داشته باشید چون واحدهای عملی بیشتر باعث میشه شما شهریه بیشتری مجبور بشید پرداخت کنید. برا رشته هایی مثل دندانپزشکی و پزشکی هم شهریه این دانشگاه ها از همه بیشتره و تا حدود دو یا دو نیم برابر رشته ای مثل پرستاری هست. اکثر پردیس ها هم کلاس هاشون با بچه های روزانه هست فقط باید شهریه بدن.

از امکانات رفاهی و خوابگاه دانشگاه ها پرس و جو کنید:

ارائه یا عدم ارائه خوابگاه، وضعیت خوابگاه ها، سلف و رستوران، امکانات ورزشی و … باید بپرسید ایا دانشگاه به دانشجوها خوابگاه میده؟ بعضی دانشگاه ها ظرفیت خوابگاه محدودی دارن مثلا به کسانی که ساکن شهرهای اون استان هستن خوابگاه نمیدن یا مثلا به دانشجوهای پسر ترم اول خوابگاه نمیدن یا خوابگاه خودگردان تحت نظر دانشگاه میدن. در این صورت ممکنه شما بخواید خونه اجاره کنید. باید هزینه ها رو هم در نظر بگیرید. شاید مثلا اگه شما خانم هستید براتون مقدور نباشه خونه بگیرید یا خانواده اصرار داشته باشن که حتما شما خوابگاه دولتی تحت نظر دانشگاه باشید. به هر حال اینا رو باید بپرسید و از قبل مطمئن بشید اگه براتون مهم هست.

به رتبه اون دانشگاه بین دانشگاه های کشور توجه کنید:

یه سری دانشگاه ها مثل دانشگاه علوم پزشکی تهران از نظر پژوهشی و مقالات چاپ شده خیلی رتبه بالایی دارن و حتی نسبت به سایر دانشگاه های تهرانی هم قوی تر هستن. ممکنه در یک رشته خاص یک دانشگاه رتبه بهتری داشته باشه و یک دانشگاه در مجموع سطحش بالاتر باشه. به هر حال شما هر چه دانشگاه رتبه بالاتری درس بخونید مدرک شما چه در داخل و چه خارج از کشور اعتبار بیشتری داره. شما ممکنه بعدها بخواید ادامه تحصیل بدید و عضو هیات علمی دانشگاه هم بشید حتی اگه رشته هایی مثل پزشکی رو انتخاب میکنید ممکنه بخواید بعدا بورد بگیرید و تو دانشگاه هم درس بدید قطعا دانشگاه مورد نظر روی اعتبار مدارک تحصیلی شما دقت میکنه و اگه یه دانشگاه خوب درس خونده باشید امتیاز ویژه ای براتون حساب میشه در کنار سایر پارامترهایی که واسه جذب هیات علمی ملاک هست که اینجا بخوام توضیح بدم طولانی میشه و چندان ارتباطی به بحث ما نداره.