20 مورد از جالب ترین خطاهایی دید و علت وجود آن ها

خطای دید در تصاویری وجود دارد که بسیار عجیب هستند اما معمولا این خطاها وجود خارجی ندارند. خطای دید یا خطای بصری انواع مختلفی دارد که برخی‌ از آن ها ساخته دست آدم ها هستند و بعضی دیگر در دنیای واقعی اتفاق می‌ افتند. در ادامه جالب ترین خطای دید ها را برای شما قرار دادیم.

۱. شبکه‌بندی هرمن

 به تقاطع میان مربع‌ها دقت کنید. آیا نقطه‌های چشمک‌زنی را می‌بینید که سفید و سیاه می‌شوند؟ این نقطه‌ها اصلا وجود ندارند و ساخته ذهن ما هستند! برای علت وقوع این پدیده این نظریه‌ مطرح شده است که نوعی از سلول‌های بنیادی واقع در قشر بینایی سبب ایجاد این خطا می‌شود.

۲. خطای دید اتاق ایمز

 دو شخصی که در عکس می‌بینید، قدوقواره‌ای یکسان دارند! این خطای دید خطای دید اتاق ایمز نامیده می‌شود و به‌خاطر شکل ذوزنقه‌ای اتاق به وجود می‌آید. از زاویه دید بیننده، اتاق شکل مربعی معمولی است، اما در واقع این‌گونه نیست. شخصی که در عکس کوچک‌تر دیده می‌شود، در فاصله دورتری از دوربین قرار دارد. جالب است بدانید در فیلم و سریال‌ها، همچون مجموعه ارباب حلقه‌ها، از اتاق ایمز به‌عنوان ترفند فیلم‌برداری استفاده شده است.

۳. خطای دید مولر – لایر

 مولر – لایر یکی از خطاهای دید قدیمی است، اما همچنان مخاطبان را شگفت‌زده می‌کند. خوب به عکس نگاه کنید. به‌نظر شما کدام خط بلندتر است؟ شاید بلافاصله به خط پایین اشاره کنید، اما این خط‌ها هم‌اندازه‌اند. انسان‌ها می‌توانند اندازه‌ها را بسته به فاصله‌شان تا حدودی تشخیص بدهند. درباره خطای مولر – لایر این نظریه مطرح شده است که علت وقوعش اشتباه مغز هنگام تشخیص فاصله و دوبعدی‌بودن خط‌هاست. طبق نظریه‌ای دیگر، جهت پیکان‌های خط‌ها سبب ایجاد خطای دید می‌شود.

۴. خطای دید ماه

 آیا تابه‌حال متوجه شده‌اید که ماه وقتی در امتداد افق است در مقایسه با زمانی که در سطح بالاتری قرار دارد، بزرگ‌تر دیده می‌شود؟ خطا دید ماه از خطاهای واقعی همچون توهم تپه گرانشی است. علت وقوع این خطای دید هنوز دقیقا مشخص نیست، با وجود این نظریه‌ای وجود دارد مبنی بر اینکه علت بزرگ دیده‌شدن ماه رنگ آن و هاله دورش است.

۵. سیاه‌چاله در حال گسترش

 به مرکز سیاه‌چاله خیره شوید. آیا گسترش آن را می‌بینید؟ در واقعیت عکس هیچ تکانی نمی‌خورد و گسترش این سیاه‌چاله فقط خطای دید است. تلاش مغز ما برای پیش‌بینی گسترش سیاه‌چاله سبب ایجاد این خطا می‌شود.

۶. دایره هیپنوتیزم

آیا در تصویر دایره‌ای متشکل از دایره‌های سفید می‌بینید که دورتادور شکل می‌چرخد؟ اشتباه نکنید! دایره‌های سفیدی که مشاهده می‌کنید در واقع همگی روی یک خط صاف، از مرکز تا سطح دایره، حرکت می‌کنند. زمان‌بندی حرکت این دایره‌ها سبب ایجاد خطای دید می‌شود.

۷. چرخش اجسام

به تصویر نگاه کنید و چشمان خود را روی آن حرکت دهید. کم‌کم متوجه حرکت اشکال تصویر می‌شوید، اما در واقع هیچ حرکتی وجود ندارد و شما با یک عکس ثابت مواجهید. اگر به مرکز تصویر خیره شوید، حرکات متوقف می‌شوند. این دسته از تصاویر خطای دید منشأ فیزیولوژیکی دارند. مغز در رویارویی با این حجم از رنگ، نور و بعدهای مختلف بیش از حد فعال و سبب ایجاد خطای دید می‌شود.

۸. چرخش اسب

احتمالا اولین سؤالی که پس از دیدن تصویر به ذهنتان می‌رسد این است که اسب به کدام سمت می‌چرخد؟ چرخش اسب به‌گونه‌ای است که انگار حرکتی شبیه مار دارد. جالب است بدانید با وجود نظریه‌های زیاد درمورد چرخش این اسب، همچنان جهت واقعی چرخش آن مشخص نیست.

۹. نقاشی شب پرستاره از ونگوگ

آماده‌اید تا زیباترین خطای دید را ببینید؟ به‌مدت ۳۰ ثانیه به عکس بالا خیره شوید و سپس به نقاشی معروف شب پرستاره نگاه کنید. نگار نقاشی جان می‌گیرد و به حرکت درمی‌آید. خطای دید نقاشی شب پرستاره نشان می‌دهد که مغز با توجه به چیزی که چشم به آن عادت کرده است، تصویر را متفاوت دریافت می‌کند.

۱۰. پس‌زمینه راه‌راه

شاید در ابتدا تصویری معمولی از پس‌زمینه‌ای با طرح راه‌راه ببینید، اما در واقع موجود بانمکی زیر این زمینه قرار گرفته است. سر خود را حین نگاه‌کردن به عکس به چپ و راست تکان دهید. کم‌کم متوجه تصویر پنهان در عکس خواهید شد.

۱۱. دایره رنگی

این تصویر در عین سادگی، یکی از خطاهای دید جالب است. به نظر می‌آید دایره با حرکت به‌سمت چپ و راست تغییر رنگ می‌دهد، اما این درست نیست. رنگ دایره در طول حرکت هیچ تغییری نمی‌کند. در واقع چشم ما تحت‌تأثیر پس‌زمینه، رنگ آن را متفاوت می‌بیند. مغز انسان رنگ یک جسم را بر اساس رنگ چیزهایی دریافت می‌کند که در اطراف جسم قرار گرفته‌اند.

۱۲. قدیمی‌ترین خطای دید جهان

به‌نظر شما انسان از چه زمانی متوجه وجود خطای دید شده است؟ ابتدا به تصویر نگاه کنید. این مجسمه در معبد ایراواتسوارا در جنوب هند قرار دارد و قدیمی‌ترین خطای دید دنیا تلقی می‌شود. قدمت این مجسمه‌ها به قرن ۱۲ میلادی برمی‌گردد و شاهکاری در معماری باستانی هند محسوب می‌شوند. در این سازه، دو موجود را می‌بینیم که انگار به هم متصل‌اند. اگر به موجود سمت راست نگاه کنید، یک فیل می‌بینید. اگر بدن و پاهای فیل را با دست بپوشانید، متوجه می‌شوید موجود سمت چپ یک گاو است.

۱۳. دایره چشمک‌زن

مستقیما به مرکز تصویر نگاه کنید. نقطه چشمک‌زن را چه‌رنگی می‌بینید؟ سبز؟ این رنگ در تصویر وجود ندارد، پس چطور آن را می‌بینیم؟ هنگامی که مدتی به یک رنگ نگاه می‌کنیم، سلول‌های گیرنده نوری چشم خسته می‌شوند و همین مسئله باعث می‌شود رنگ متفاوت در تصویر ببینیم.

۱۴. خطای دید اردک و خرگوش

در نگاه اول چه چیزی در تصویر مشاهده کردید؟ خرگوش یا اردک؟ در لحظه فقط یکی از این دو موجود را می‌توانید در عکس ببینید، چون مغز تنها یکی از برداشت‌هایش از عکس را انتخاب می‌کند. این خطا مشابه خطای دید پیرمرد خوابیده است.

۱۵. خطای دید عکس نگاتیو

به‌مدت ۳۰ ثانیه به عکس نگاتیو سمت چپ نگاه کنید. سپس توجهتان را به X در تصویر سمت راست بدهید و چند بار پلک بزنید. مغز و دستگاه بینایی تصویر نگاتیو را دریافت می‌کنند و عملا آن را به تصویر رنگی تبدیل می‌کنند. علت اصلی وقوع این خطا گیرنده‌های نوری چشم ما هستند. این گیرنده‌ها پس از خیره‌شدن به عکس نگاتیو خسته می‌شوند و این مسئله خطای دید ایجاد می‌کند.

۱۶. مثلث کانیزسا

وسط تصویر مثلثی می‌بینید که در واقع وجود ندارد. مغز برای دریافت تصویری کامل جاهای خالی را پر می‌کند و تصویر مثلثی کامل می‌سازد. با توجه به نظریه گشتالت، ما اجسامی را که نزدیک هم هستند به‌عنوان دسته‌ای وابسته به هم می‌بینیم.

۱۷. خطای دید پونزو

خط پایینی بلندتر است یا بالایی؟ همان‌طور که در ادامه فیلم مشاهده می‌کنید، دو خط هم‌اندازه‌اند. در این تصویر، پرسپکتیو خطی سبب ایجاد خطای دید شده است. به نظر می‌آید خطوط عمودی به هم نزدیک می‌شوند و همین مسئله باعث می‌شود بیننده فکر کند خط بالایی بلندتر است.

۱۸. مکعب چرخان

آیا چرخش مکعب‌ها را می‌بینید؟ چرخش مکعب‌ها ناشی از خطای دید ایجادشده به‌خاطر تغییر رنگ پس‌زمینه است و مکعب‌ها ثابت‌اند. برای اثبات این مسئله به گوشه یکی از مکعب‌ها نگاه کنید تا ببینید که حرکات متوقف می‌شوند.

۱۹. برادران سوپر ایلوژن

تصویر متحرک برادران سوپر ایلوژن از عجیب‌ترین خطاهای دید است. شما می‌بینید که چندین آدمک رنگی از پله‌ها بالا می‌روند و سپس از آنجا به پایین می‌پرند. در واقع چیزی که شما می‌بینید به‌هیچ‌وجه صحت ندارد و همه آدمک‌ها ثابت هستند! طبق تحقیقات دانشگاه استنفورد، اگر نقطه‌ای روشن در موقعیتی پدیدار شود و سپس کمی به راست تغییر مکان دهد و دوباره پدیدار شود، ما جسم را در حال حرکت از چپ به راست می‌بینیم.

۲۰. خطای دید گربه روی پله

به‌نظر شما گربه در حال بالارفتن از پله‌هاست یا پایین‌رفتن؟ این خطای دید واقعی مدتی موضوعی جنجالی در شبکه‌های مجازی بود. جالب است بدانید هنوز پاسخی برای این سوال پیدا نشده است و جهت حرکت گربه واقعا مشخص نیست.