هشدار: وجود یک پشه خون آشام در ایران تایید شد! | پشه آئدس چیست؟!

پشه آئدس موجودی که این روزها زنگ خظرش در شهر های گرم ایران به خصوص هرمزگان به صدا در آمده است. ورود پشه آئدس خطرناک در هرمزگان و دیگر شهرهای گرمسیری ایران گزارش شده است. همه‌ گیری و در حال گردش بودن پشه آئدس در شهرها و مناطق مختلف، حساسیت مردم و مسئولان را در پی داشته و در صورت جدی نگرفتن می‌ تواند خطرساز باشد. در ادامه در مورد این پشه خطرناک بیشتر بدانید.

این روزها صحبت از نوعی پشه به نام «آئدس» است که در برخی مناطق کشور هم مشاهده شده است.این حشره می‌تواند بیماری‌هایی نظیر تب دنگ،تب زرد و زیکا را منتقل کند. گیاه لاکی بامبو یکی از زیستگاه‌های مورد علاقه پشه آئدس است و وجود آن در استان هرمزگان، گزارش شده است. در این گزارش ضمن آشنایی بیشتر با این حشره، از راه‌های پیشگیری از گزش با آئدس آگاه می‌شویم.

خصوصیات پشه آئدس

خون خواری خود را از انسان و همچنین مهره داران اهلی و وحشی انجام می‌دهد. زمان خون خواری در طول روز و با اوج خون خواری در اوایل صبح و غروب است. تنها از یک میزبان خون خواری می کند و تمایل به خون خواری از انسان و حیوان را دارد؛ در نتیجه در صورت دسترسی، از حیوان خون خواری می‌کند.

زیستگاه اصلی این پشه آفریقا بوده، اما الان این پشه در بیش از ۱۰۰ کشور جهان از جمله کشورهای همسایه ایران نیز گزارش شده است.در ایران، در بندر لنگه و استان هرمزگان این گونه حشره صید شده است.

در مناطق شهری در داخل و خارج از اماکن انسانی، زندگی و خون خواری می‌کند. خون خواری این پشه، بر خلاف بسیاری از پشه‌های دیگر، در طول روز و با اوج خون خواری در اوایل صبح و غروب انجام می‌شود.

شکل پشه آئودس چگونه است؟

ببر آسیایی یا همان پشه آئدس دارای ۲ بال فعال و یک جفت بال تحلیل رفته به نام هالتر، خرطوم بلند با قطعات دهانی گزنده، مکنده در جلو سر، وجود فلس‌های کوتاه و متراکم روی سینه، پا و رگ بال‌ها، رگ‌بندی مشخص بال و بندبند بودن روی شکم و پوشیده بودن سینه از فلس‌های قهوه‌ای تیره یا متمایل به سفید است که راه تولید مثل آن، تخم‌گذاری در آب‌های راکد است و قادر خواهد بود در کوچک‌ترین آب‌های سطحی مانند آب گلدان، پشت کولرها و چاله‌ها، تخم‌ریزی کند.

راه‌های کنترل پشه‌های آئدس

۱-مدیریت محیط

از بین بردن لانه‌های لاروی آئدس‌ها در محیط، به ویژه در خانه و در اطراف محل زندگی انسان اهمیت دارد.مدیریت پسماندها، پوشاندن دهانه ظروف ذخیره آب، خالی کردن کاسه زیر گلدان،برگرداندن ظروف بی مصرف آب و جلوگیری از دسترسی پشه به آب در ظروف کوچک و بزرگ اطراف محل زندگی انسان در این زمینه ضرورت دارد.

۲-کنترل لارو پشه آئدس

از بین بردن محل های مناسب برای تخمگذاری و رشد لارو با مدیریت محیط استفاده از انواع لاروکش‌های مجاز از طرف سازمان جهانی بهداشت. بعضی از این لاروکش‌ها در آب ذخیره شده برای شرب نیز قابل استفاده است.

۳-کنترل پشه‌های بالغ

این روش در کاهش فوری جمعیت پشه‌ها و در نتیجه کاهش سریع شدت انتقال بیماری دارای اهمیت ویژه است. سمپاشی فضایی خارجی و سمپاشی فضایی داخلی با استفاده از حشره کش

نکات مهم در خصوص پشه آئدس

۱- این پشه به رنگ‌های تیره علاقه دارد؛ بنابراین توصیه می‌شود در طبیعت برای جلوگیری از گزش این پشه، از لباس‌های رنگ روشن و گشاد استفاده کرد.

۲- این پشه در طول روز فعالیت می‌کند؛ پس برای محافظت از گزش باید از اسپری دورکننده استفاده کرد.

۳- با توجه به علاقه این پشه به تخم ریزی در ظروف دست ساز بشر، از رها کردن ظروف یک بار مصرف در طبیعت خوداری کنیم و ظروف رها شده در اطراف منزل خود را جمع آوری کنیم.

۴- لاستیک‌های رها شده در طبیعت محل مناسب برای تخم ریزی این پشه است؛در نتیجه در صورت وجود لاستیک دست دوم رها شده در محیط یا اطراف منزل، آن را جمع آوری کنید.

۵- تخم این پشه به خشکی مقاوم است؛ یعنی در صورتی که در جایی آب باشد و تخم ریزی کند در صورت خشک شده در آب می‌تواند ماه ها مقاومت کند و با دسترسی به آب مرحله رشد خود را تکمیل کند.

۶- ظروف زیر گلدان خود را مرتب خالی کنیم تا در آن آب جمع نشود.

۷- در صورتی که یک پشه آلوده به بیماری وارد یک منطقه شود و تکثیر کند بیماری در آن منطقه بومی می‌شود.

۸- در صورت صید این پشه در یک منطقه، تا شعاع ۲-۵ کیلومتری منطقه عملیات سم پاشی به صورت منظم انجام می‌شود.

۹- مهمترین راه کنترل استقرار پشه‌های آئدس بهسازی محیط زیست است، بنابراین رها نکردن ظروف یک بار مصرف و لاستیک‌های فرسوده در طبیعت، مهمترین راه پیشگیری از انتقال این پشه است.

۱۰- پشه آئدس برای تخم ریزی، به آب کم نیاز دارد. مانند آبی که در زیر گلدان‌ها جمع می‌شود و آب کمی که در ظروف پلاستیکی رها شده در طبیعت وجود دارد، اما در تانکرها و محل های ذخیره آب نیز صید شده است.

مهمترین بیماری‌های قابل انتقال از پشه آئدس

• تب دنگ
• زیکا
• تب زرد
• چیکن گونیاست

تب، استخوان درد شدید، سردرد، حساسیت‌های پوستی و درد در ماهیچه و مفاصل و در نهایت خونریزی چشم، ناخن‌ها و دست‌ها از نشانه‌های بیماری پشه آئدس است که به علت درد شدید به عنوان تب استخوان‌شکن نیز شناخته شده است.

راه‌های پیشگیری از گزش پشه‌های آئدس:

استفاده از اسپری دور کننده یا قلم دافع حشرات در طول روز و پوشیدن لباس های رنگ روشن آستین بلند و پاچه بلند و گشاد است.

ضرورت اعمال مدیریت بحران برای جلوگیری از انتقال بیماری پشه در کشور

درخش احمدی، حشره شناس و متخصص کنترل آفات، با اشاره به اینکه بنا به گزارش وزارت بهداشت مبنی بر شناسایی پشه آئدس در کشورهای همسایه استان سیستان و بلوچستان و متاسفانه گزارش اخیر مبنی بر رویت پشه آن در شهر بندرعباس و خطر فراگیر شدن این ورود به کشور باید هر چه سریعتر اقدامات پیش گیرانه اعمال شود، تصریح کرد:

بنابراین برای جلوگیری از بحران ورود بیماری بهترین راه حل مبارزه با ناقل (پشه) در مراحل مختلف چرخه زندگی آن خصوصا مرحله بالغ از طریق مبارزه تخصصی (مه پاشی و سمپاشی) کشتی ها، بنادر، انبارهای کالاهای وارداتی توسط نیرو های متخصص در این زمینه است تا در صورت وجود هر فرمی از پشه (تخم، لارو و یا بالغ) با از بین بردن آنها از ورود، بومی شدن و انتقالی بیماری های مربوطه چون تب دانگ، زیکا و ... به داخل کشور جلوگیری شود.

درخش احمدی تاکید کرد: مبارزه با پشه آئدس همچون مبارزه با پشه آنوفل (مالاریا) نیازمند آگاهی بخشی عمومی و عزم ملی است.